تبریک می گویم – شما در شرف مادر شدن هستید! پدر و مادر شدن یک تجربه هیجان انگیز و باارزش است، اما ممکن است گاهی اوقات احساس خستگی کنید و احتمالاً سوالات زیادی برای شما پیش می آید. این مساله کاملا قابل درک است. امیدواریم بتوانیم با بیان یک سری نکات کمی از نگرانی های شما کم کنیم و راهنمایی های مفید در اختیار شما قرار دهیم. در طول 13 هفته اول بارداری، بدن شما در حال رشد و تغییر است، و بدن کودک شما نیز همینطور. دوران بارداری حدود نه ماه (در کل حدود 40 هفته) طول می کشد که معمولاً به عنوان “سه ماهه اول بارداری” یا مراحل رشد جنین نامیده می شود. در ادامه این نوشتار خلاصه ای از مراحل رشد جنین در طول سه ماهه ابتدای بارداری آورده شده است. همچنین برخی از علائم رایج تری را که زنان در این سه ماهه تجربه می‌کنند، بیان کرده‌ایم.
سه ماهه اول بارداری (هفته 1 تا 12)
سه ماهه اول بارداری از زمان لقاح تا هفته 12 بارداری (طول بارداری) طول می کشد. ممکن است علائمی مانند حالت تهوع یا خستگی را تجربه کنید – یا ممکن است متوجه شوید که سطح انرژی شما افزایش یافته است! در صورت لزوم، برنامه های روزمره خود را تنظیم کنید. علائم و نشانه های بارداری هر خانمی با دیگری متفاوت است. در واقع بدن شما در حال آماده شدن برای رشد یک زندگی جدید در شرف تغییرات اساسی است
علائم و نشانه های اولیه بارداری
اولین علامت بارداری، عقب افتادن قاعدگی در خانم هایی است که چرخه قاعدگی ماهانه منظمی دارند. گاهی اوقات، خونریزی به دلیل لانه گزینی ممکن است رخ دهد. این خونریزی بسیار شبیه به دوره خفیف قاعدگی یا لکه بینی است. اگرچه این نشانه کاملاً طبیعی است، اما اگر در طول بارداری خود دچار خونریزی شدید، باید با متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید. همچنین ممکن است تعدادی از علائم زیر را در اوایل بارداری مانند خستگی، حالت تهوع یا تکرر ادرار تجربه کنید.در طول سه ماهه اول، کودک در حال رشد شما با سرعت شگفت انگیزی در حال رشد است.
تغیرات جنین در سه ماهه ابتدای بارداری
در این دوران جنین رشد بسیار سریعی دارد و مغز، سیستم نخاعی و اعضای داخلی بدن جنین شروع به رشد می کند. رشد زمانی آغاز می شود که تخمک بارور شده در فرآیندی به نام “لانه گزینی” به دیواره رحم بچسبد. اگر همه چیز خوب پیش برود، طول جنین تقریباً 6 تا 7.5 سانتی متر خواهد بود و در پایان سه ماهه اول کمی بیش از 1 اونس وزن خواهد داشت.
برخی از تحولات مهمی که در این مرحله رخ می دهد عبارتند از:
رشد جفت و بند ناف و اندام های داخلی بدن
این ساختارها برای رساندن مواد مغذی از مادر به جنین و دفع مواد زائد از جنین به بدن مادر مهم هستند. همچنین رشد تمام اندام های اصلی قلب در روز 25 یا حدود 25 بعد از لقاح شروع به تپیدن می کند. تشکیل لوله عصبی که مغز و نخاع را تشکیل می دهد در این مرحله انجام می شود.
رشد انگشتان دست، پا، گوش، مچ پا، مچ دست و پلک ها صورت می گیرد. در پایان سه ماهه اول، جنین دارای ناخن های انگشتان دست و پا خواهد بود.
تجربه مادر
زنان طیف گسترده ای از علائم را تجربه می کنند زیرا بدن آنها در طول سه ماهه اول تغییرات شگفت انگیزی را تجربه می کند. به یاد داشته باشید که علائمی که تجربه می کنید به طور کلی طبیعی هستند و اکثر آنها با گذر زمان و در طول دوران بارداری از بین خواهند رفت. برخی از علائمی که ممکن است در این مرحله تجربه کنید عبارتند از تهوع (گاهی با استفراغ)، تکرر ادرار، خستگی، بیزاری از غذا، و متورم و حساس شدن سینه ها. دو علامت بارز و شدید در این مرحله حالت تهوع و خستگی است.
تهوع بارداری یا بیماری صبحگاهی
بسیاری از زنان در طول سه ماهه اول بارداری متوجه می شوند که در هنگام صبح دچار حالت تهوع می شوند. با این حال، برخی از زنان همواره حالت تهوع دارند و حالت تهوع در هر زمانی از روز یا شب اتفاق خواهد افتاد. استفراغ نباید عامل نگران کننده ای باشد مگر اینکه بیش از چهار بار در روز رخ دهد یا همراه با خون باشد.
اغلب، علائم تهوع صبحگاهی زمانی بدتر می شود که معده شما خالی است و قند خون پایین است. با خوردن 6 تا 8 وعده غذایی کوچک در طول روز و حفظ مقدار کمی غذا در معده می توانید از این احتمال دوری کنید.
بسیاری از زنان می توانند همواره مقداری کراکر یا غلات خشک در کنار تختشان قرار دهند تا بتوانند قبل از بیدار شدن در صبح هنگام (یا حتی در صورت لزوم در نیمه شب) چیزی بخورند.
خستگی در دوران بارداری
این عارضه به دلیل نیازهای جسمی و احساسی که دوران بارداری بر بدن وارد می کند، طبیعی است. در طول سه ماهه اول، ممکن است متوجه شوید که نمی‌توانید روز را بدون خواب پشت سر بگذارید یا حتی پس از ۸ ساعت خوابیدن در شب، احساس خستگی می‌کنید. چند اقدام وجود دارد که می توانید برای مبارزه با خستگی انجام دهید، از جمله داشتن یک رژیم غذایی مناسب، ورزش منظم، و توجه به شرایط محیطی مانند نور ضعیف یا تهویه که ممکن است باعث خستگی شود. مهم‌تر از همه، مهم‌ترین کاری که می‌توانید در این مدت برای خود انجام دهید، استراحت در مواقع ضروری است. بدن شما در این مرحله از بارداری شما بسیار سخت کار می کند. این خستگی به شما می گوید بدن شما به استراحت نیاز دارد. احتمالاً متوجه خواهید شد که با عادت کردن بدن به نیازهای جدیدی که به آن مواجه است، سطح انرژی شما به حالت عادی باز می گردد.
عوارض و سقط جنین
- اگرچه بیشتر علائم بارداری که در سه ماهه اول وجود دارند، خوش خیم و آزاردهنده هستند، اما چند علامت نیز وجود دارد که باید بیشتر به مراقبت های دوران بارداری توجه کنید و در صورت وجود نیاز به یک متخصص زنان و زایمان دارید. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید.
- ترشحات خونی یا آبکی واژن
- ادم (تورم دست ها، پاها یا صورت)
- سردردهای مکرر
- استفراغ بیش از حد
- تاری دید
- سرگیجه
- تب
- کاهش ادرار یا سوزش
سقط خودبخودی (سقط جنین)
سقط خود به خودی جنین در سه ماهه اول بارداری شایع تر است. سقط جنین رویدادی نسبتاً رایجی می باشد و اغلب بازتابی از باروری اساسی زنان نیستند. داشتن یک سقط جنین به این معنی نیست که بار بعدی که اقدام به بارداری می کنید، برای باردار شدن با مشکل مواجه خواهید شد (اگرچه سقط های متعدد متوالی باید شما را به فکر مشاوره با متخصص ناباروری بیندازد).
به دلیل احساسات و انتظارات پیرامون بارداری، سقط جنین می تواند بسیار غم انگیز باشد و کنار آمدن با آن دشوار است. اگر سقط جنین را تجربه کردید، هر کاری که می توانید انجام دهید تا در مورد احساسات خود با اعضای مورد اعتماد خانواده و سایر افراد صحبت کنید که این کار می توانند به شما در عبور از دورانی که معمولاً سخت است کمک کنند.
منابع
https://www.unicef.org/parenting/pregnancy-milestones/first-trimester
