پیچ خوردگی تخمدان خطرناک است؟

پیچ خوردگی تخمدان یک وضعیت دردناک است که در نتیجه پیچ خوردگی تخمدان در اطراف بافت های حمایتی خود ایجاد می شود. زنانی که تحت IVF قرار می گیرند و درد شدید و ناگهانی شکمی را تجربه می کنند باید فوراً به پزشک مراجعه کنند. هنگامی که این عارضه به درستی درمان شود، تأثیری بر باروری ندارد. پیچ خوردگی تخمدان یک اورژانس پزشکی محسوب می شود که نیاز به مراقبت فوری دارد.

علائم پیچ خوردگی تخمدان

این عارضه می تواند منجر به درد شدید و سایر عوارض مانند تهوع، استفراغ، تب و ناباروری شود. علائم همچنین ممکن است شامل تورم شکم و فشار لگن باشد. شایع ترین علامت دردی است که با حرکت بدتر می شود. با این حال ممکن است که هیچ علامتی وجود نداشته باشد (بدون علامت). در صورت عدم درمان، پیچ خوردگی تخمدان می تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی شود، از جمله: آسیب به اندام های شکم مانند انسداد روده یا پارگی مثانه. خونریزی ناشی از پارگی رگ های خونی؛ عفونت اطراف تخمدان ملتهب به نام پریتونیت. آسیب دائمی به اندام‌ های تناسلی مانند لوله‌ های فالوپ یا رحم در صورتی که بیش از حد از موقعیت طبیعی خود بپیچند.

علائم پیچ خوردگی تخمدان عبارتند از:

• درد ناگهانی و شدید در ناحیه تحتانی شکم
• گرفتگی شکم
• حالت تهوع یا استفراغ
• در برخی موارد، ناراحتی زیر شکم ممکن است متناوب در طی چند هفته باشد. این به دلیل تلاش تخمدان برای باز شدن در موقعیت صحیح است. پیچ خوردگی تخمدان باید به سرعت درمان شود زیرا از دست دادن خون در طولانی مدت می تواند باعث مرگ تخمدان شود.

علل پیچ خوردگی تخمدان

پیچ خوردگی تخمدان زمانی اتفاق می افتد که بی ثباتی تخمدان رخ می دهد. به عنوان مثال، توده های روی تخمدان، اندام را نامتناسب و در برابر پیچ خوردگی آسیب پذیر می کند. با این حال، درک این نکته مهم است که پیچ خوردگی تخمدان یک عارضه نسبتاً نادر است. مطالعات نشان داده اند که کمتر از سه درصد از زنان دچار این عارضه می شوند.

عوامل خطر برای پیچ خوردگی تخمدان

• افراد تحت درمان باروری، مانند IVF
• ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
• تحت عمل بستن لوله ها
• داشتن سندرم پلی کیستیک داشتن رباط تخمدان بلند
• باردار بودن

اگر هر یک از این عوامل خطر در مورد شما صدق می کند، باید از علائم پیچ خوردگی تخمدان آگاه باشید و  در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق سریعا جهت درمان اقدام کنید.

تشخیص عارضه پیچ خوردگی تخمدان

اگر علائم پیچ خوردگی تخمدان را تجربه می کنید، تشخیص اولیه از طریق معاینه لگنی برای ارزیابی درد و سونوگرافی ترانس واژینال برای مشاهده وضعیت دستگاه تناسلی صورت می گیرد . آزمایش‌های اضافی ممکن است برای رد شرایطی انجام شود که علائمی مشابه پیچ خوردگی تخمدان دارند، مانند عفونت دستگاه ادراری یا آپاندیسیت. این روش ها می توانند به تشخیص اولیه کمک کنند، اما تشخیص قطعی اغلب تنها در طول جراحی امکان پذیر است.

پیچ خوردگی تخمدان درد دارد؟

این عارضه می تواند باعث درد در ناحیه زیر شکم، حالت تهوع و استفراغ، اشکال در خوردن یا حرکت شود. اگر این علائم را دارید ممکن است تخمدان شما پیچ خورده و نیاز به مداخله جراحی داشته باشد. کیست های تخمدان اغلب با این وضعیت نیز همراه است که می تواند تشخیص را دشوارتر کند زیرا ممکن است در اسکن اولتراسوند لگن ظاهر نشوند. لاپاراسکوپی برای تشخیص پیچ خوردگی تخمدان با مشاهده تمام اندام های لگن استفاده می شود، بنابراین اگر مشکوک هستید که ممکن است مشکلی وجود داشته باشد، فوراً به پزشک مراجعه کنید!

آیا پیچ خوردگی تخمدان خود به خود برطرف می شود؟

مطالعات نشان داده وقتی خانمی درد شکمی غیرقابل توضیحی دارد، ممکن است سونوگرافی برای جستجوی مایع آزاد در اطراف تخمدان انجام شود که نشان دهنده پیچ خوردگی احتمالی است. اگر این وجود نداشت، ارزیابی بیشتر با معاینه لگن انجام می شود. اگر این آزمایشات هیچ گونه ناهنجاری را نشان ندهند، ممکن است جراحی لازم نباشد، اما همچنان باید به عنوان یک احتمال در نظر گرفته شود زیرا کیست تخمدان باعث علائم مشابه می شود.

اگر مشکوک هستید که بیمار شما ممکن است پیچ خوردگی تخمدان داشته باشد، به جراحی لاپاراسکوپی نیاز دارد که در آن برش ‌های کوچکی در شکم ایجاد می شود تا پزشک بتواند داخل آن را ببیند و با دقت بیشتری تشخیص دهد که چه مشکلی وجود دارد. آنها همچنین احتمالاً به نوعی از درمان مانند برداشتن تخمدان یا لوله فالوپ به دلیل سلول‌های سرطانی یا برداشتن بافت اضافی از رحم در صورت وجود عفونت که باعث ایجاد التهاب منجر به ایجاد بافت اسکار (چسبندگی) می‌ شود، نیاز خواهند داشت.

گزینه های درمانی برای پیچ خوردگی تخمدان

یکی از رایج ترین روش های درمانی برای پیچ خوردگی تخمدان، جراحی و هورمون درمانی است. بسته به شدت بیماری، جراحی ممکن است شامل لاپاراتومی یا لاپاراسکوپی باشد. لاپاراتومی شامل یک برش در حفره شکمی برای مشاهده و ترمیم هرگونه آسیب است در حالی که لاپاراسکوپی فقط به برش های کوچک نیاز دارد تا هر گونه مشکلی را با حداقل جای زخم بررسی و درمان کند. هورمون درمانی را می توان به عنوان یک اقدام موقت قبل از جراحی یا اگر گزینه دیگری در آن زمان در دسترس نباشد استفاده کرد. این نوع درمان معمولاً شامل قرص‌های ضدبارداری می‌شود، اما بستگی به این دارد که در چه مرحله‌ای از بارداری هستید، زیرا تغییرات هورمونی می‌تواند بر توانایی تخمدان ‌ها برای بهبودی پس از ضربه ناشی از پیچ خوردگی تخمدان تأثیر بگذارد.

پیچ خوردگی تخمدان همچنین ممکن است با جراحی لاپاراسکوپی درمان می شود. در طی این روش کم تهاجمی، یک برش کوچک در ناحیه شکم ایجاد می شود. یک لاپاراسکوپ (ابزاری با یک دوربین کوچک روشن در انتهای آن) قرار داده شده است داخل شکم قرار داده می شود. لاپاراسکوپ تصاویر را بر روی صفحه نمایش می فرستد که جراح به راحتی می تواند درمان را آغاز کند.

معمولاً بیماران پس از پایان جراحی در همان روز مرخص می شوند. با درمان سریع پیچ خوردگی تخمدان، توانایی باردار شدن به خطر نمی افتد. اگر درمان به تعویق افتاد و کمبود جریان خون باعث مرگ بافت شود، پزشک متخصص زنان باید تخمدان را خارج کند. اوفورکتومی (برداشتن تخمدان) معمولاً به روش لاپاراسکوپی انجام می شود.

نحوه جراحی لاپاراسکوپی تخمدان پیچ خورده

لاپاراسکوپی یک روش جراحی است که در آن جراح برش ‌های کوچکی را در اطراف ناف ایجاد می‌کند و یک لوله نازک و روشن را با دوربین در یک طرف آن وارد می‌کند. سپس جراح می تواند داخل شکم بیمار را ببیند. این نوع جراحی برای تشخیص مشکلاتی مانند پیچ ​​خوردگی تخمدان استفاده می شود، زیرا امکان تجسم بهتر را نسبت به سایر انواع جراحی ها فراهم می کند. اگر در طول این فرآیند هر گونه ناهنجاری مانند کیست تخمدان یا تومور سرطانی یافت شود، می توان آنها را بلافاصله قبل از آسیب بیشتر به اندام هایی مانند رحم یا لوله های فالوپ برداشت. لاپاراتومی نوع دیگری از جراحی است که در آن جراحان بریدگی ‌های بزرگی روی ناف شما ایجاد می‌کنند و از دستان خود به جای ابزار از طریق این سوراخ ‌ها استفاده می‌کنند تا شما را از نظر علائم بیماری یا عفونت بررسی کنند.

دوران نقاهت بعد از جراحی تخمدان

خانمی که لاپاراتومی یا لاپاراسکوپی انجام داده است ممکن است در عرض یک هفته بتواند به سر کار خود بازگردد. او باید تا شش هفته پس از جراحی از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کند. خانمی که لاپاراتومی کرده است، قبل از اینکه بتواند دوباره باردار شود، به دو ماه دوره نقاهت نیاز دارد. زنانی که لاپاراسکوپی انجام داده ‌اند می‌توانند بلافاصله پس از عمل اقدام به بارداری کنند، اما توصیه می‌شود در حین بهبودی، مدتی از کار خود مرخصی داشته باشند و از انجام فعالیت ‌های شدید خودداری کنند.

https://www.pfcla.com/services/ivf/risks-and-complications/ovarian-torsion

https://www.eapsa.org/parents/conditions/f-o/ovarian-torsion/